เกษตรอินทรีย์ยั่งยืน@ชุมชนสามพราน

เมื่อประมาณสามปีก่อน ผู้เขียนและเพื่อนร่วมงาน ได้มีโอกาศแวะไปเยี่ยมชมวิถีการเษตรอินทรีย์ที่สวนสามพราน หรือสามพรานริเวอร์ไซด์ จังหวัดนครปฐม โดยใช้เวลาเดินทางจากกรุงเทพ ประมาณหนึ่งชั่วโมง ขึ้นอยู่กับสภาพจราจร

ที่นี่มีการทำการเกษตรอินทรีย์ แนวออร์แกนิก แบบยั่งยืน คือโครงการสามพรานโมเดลโครงการนี้ได้มีการร่วมมือระหว่างสามพรานริเวอร์ไซด์กับชุมชนชาวสวนโดยรอบ เพื่อประชาสัมพันธ์การทำการเกษตรแบบยั่งยืน 

โดยมีการรนณรงค์ให้ชาวสวนแถบนี้งดการใช้สารเคมี เช่นปุ๋ยเคมี ยาฆ่าแมลง ทุกอย่างจะมาจากธรรมชาติทั้งหมด โดยการคิดค้นทดลอง ส่วนมากจะมาจากชาวสวน ชาวไร่ด้วยกันเอง เพราะเคยเจ็บป่วยจากโรคเหตุเพราะใช้สารเคมีจากยาฆ่าแมลง

พื้นที่สวนสามพราน ส่วนมากเป็นสวนผลไม้ สวนผัก และ นาข้าว โดยการเพาะปลูกจะเป็นแบบผสมผสาน หลายอย่างปนกันไป เพื่อคงความอุดมสมบูรณ์ของดิน และเพื่อเพิ่มแร่ธาตุในดินให้มากยิ่งขึ้น ก็ต้องมีการบำรุงแบบไร้สารพิษ ใส่ปุ๋ยธรรมชาติ เช่น การเลี้ยงใส้เดือน ผสมมูลสัตว์ เศษพืชแห้ง น้ำหมักต่างๆ เพื่อเร่งดอกผลและใบ ในแบบภูมิปัญญาชาวบ้าน

แน่นอนว่าต้นไม้ ผักสวนครัว ผลไม้ ย่อมเป็นที่ชื่นชอบของพวกแมลงต่างๆ ชาวสวนได้ใช้สวนผสมจากน้ำหมักมาทำเป็นยาฆ่าแมลงโดยไม่มีผลร้ายต่อสุขภาพเลย และเป็นลดรายจ่ายจากการซื้อยาฆ่าแมลงจากนายทุนได้มาก

เมื่อได้ผลผลิตทางการเกษตรแล้ว เกษตรกรยังสามารถนำผลผลิตมาจำหน่ายให้กับชุมชนโดยรอบ นอกจากนี้ยังมีการจำหน่ายสินค้าในตลาดสุขใจ ใกล้กับสวนสามพราน 

นอกจากนี้ห้างสรรพสินค้าใกล้เคียงยังเป็นแหล่งรับซื้อผลผลิตจากเกษตรกรอีกด้วย เป็นการเพิ่มมูลค่า สร้างรายได้ให้กับชุมชนในท้องถิ่นอย่างงาม

ในด้านการท่องเที่ยว ยังเป็นต้นแบบการท่องเที่ยวเชิงเกษตรแบบยั่งยืน นักท่องเที่ยวสามารถเรียนรู้การปลูกพืชผลเพื่อนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้