โรคเบาหวานคือ โรคเรื้อรัง
โรคเบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่เกิดจากการเผาผลาญอาหาร มีลักษณะเด่นคือระดับน้ำตาลในเลือดสูง ซึ่งนำไปสู่ความเสียหายร้ายแรงต่อหัวใจ หลอดเลือด ตา ไต และเส้นประสาทในระยะยาว โรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่พบบ่อยที่สุดมักเกิดในผู้ใหญ่ ซึ่งเกิดขึ้นเมื่อร่างกายดื้อต่ออินซูลินหรือสร้างอินซูลินได้ไม่เพียงพอ ในช่วง 3 ทศวรรษที่ผ่านมา โรคเบาหวานชนิดที่ 2 มีอัตราเพิ่มขึ้นอย่างมากในประเทศที่มีระดับรายได้ทุกระดับ โรคเบาหวานชนิดที่ 1 ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเรียกว่าโรคเบาหวานในเด็กหรือเบาหวานที่ต้องพึ่งอินซูลิน เป็นภาวะเรื้อรังที่ตับอ่อนผลิตอินซูลินได้เพียงเล็กน้อยหรือไม่ผลิตเลย สำหรับผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน การเข้าถึงการรักษาที่ราคาไม่แพง รวมถึงอินซูลิน ถือเป็นสิ่งสำคัญต่อการอยู่รอดของพวกเขา ทั่วโลกมีเป้าหมายร่วมกันที่จะหยุดยั้งการเพิ่มขึ้นของโรคเบาหวานและโรคอ้วนภายในปี 2025
ประชากรทั่วโลกประมาณ 830 ล้านคนเป็นโรคเบาหวาน โดยส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในประเทศที่มีรายได้น้อยและปานกลาง ผู้ป่วยโรคเบาหวานมากกว่าครึ่งหนึ่งไม่ได้รับการรักษา ทั้งจำนวนผู้ป่วยโรคเบาหวานและจำนวนผู้ป่วยเบาหวานที่ไม่ได้รับการรักษามีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา
การสังเกตุ อาการเริ่มเบาหวาน
อาการของโรคเบาหวานประเภท 1
ได้แก่ ปัสสาวะบ่อย กระหายน้ำ หิวบ่อย น้ำหนักลด การมองเห็นเปลี่ยนแปลง และอ่อนล้า อาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นอย่างกะทันหัน
อาการของโรคเบาหวานประเภท 2
คล้ายกับโรคเบาหวานประเภท 1 แต่มีอาการไม่ชัดเจนนัก ดังนั้น การวินิจฉัยโรคอาจใช้เวลานานหลายปีหลังจากเริ่มมีอาการหรือหลังจากเกิดภาวะแทรกซ้อนแล้ว ดังนั้น การตระหนักถึงปัจจัยเสี่ยงจึงเป็นสิ่งสำคัญ
การป้องกันและรักษา
ปัจจุบันยังไม่สามารถป้องกันโรคเบาหวานประเภท 1 ได้ มีแนวทางที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันโรคเบาหวานประเภท 2 และป้องกันภาวะแทรกซ้อนและการเสียชีวิตก่อนวัยอันควรที่อาจเกิดขึ้นจากโรคเบาหวานทุกประเภท แนวทางเหล่านี้ได้แก่ นโยบายและแนวทางปฏิบัติสำหรับประชากรทั้งหมดและในสถานที่เฉพาะ (โรงเรียน บ้าน ที่ทำงาน) ที่ช่วยให้ทุกคนมีสุขภาพดีไม่ว่าจะมีโรคเบาหวานหรือไม่ เช่น ออกกำลังกายสม่ำเสมอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ งดสูบบุหรี่ และควบคุมความดันโลหิตและไขมันในเลือด
จุดเริ่มต้นในการใช้ชีวิตกับโรคเบาหวานได้ดีคือการวินิจฉัยในระยะเริ่มต้น ยิ่งผู้ป่วยใช้ชีวิตกับโรคเบาหวานโดยไม่ได้รับการวินิจฉัยและไม่ได้รับการรักษานานเท่าไร สุขภาพก็มีแนวโน้มจะแย่ลงเท่านั้น ดังนั้น การเข้าถึงการวินิจฉัยพื้นฐาน หรือตรวจพบโรคเบาหวาน ด้วยการตรวจน้ำตาลในเลือด จึงควรมีให้บริการในสถานพยาบาลปฐมภูมิ ผู้ป่วยจะต้องได้รับการประเมินหรือการรักษาจากแพทย์เป็นระยะ เพื่อป้แงกันภาวะแทรกซ้อน
การควบคุมน้ำตาลในเลือดโดยใช้การควบคุมอาหาร การออกกำลังกาย และถ้าจำเป็นต้องรับประทานยาเบาหวาน รวมทั้งการควบคุมความดันโลหิตและไขมันในเลือดเพื่อลดความเสี่ยงต่อหลอดเลือดหัวใจและภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ และตรวจคัดกรองความเสียหายต่อดวงตา ไต และเท้าอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้การรักษาได้ทันท่วงที
World Health Organization องค์การอนามัยโลก ได้ให้ ธีมวันเบาหวานโลก ปีนี้ว่า
วันที่ 14 พฤศจิกายนเป็นวันเบาหวานโลก
วันเบาหวานโลกเป็นโอกาสให้ทุกคนตระหนักรู้ถึงโรคเบาหวานในฐานะปัญหาสาธารณสุขระดับโลกที่สำคัญ และเน้นย้ำถึงการดำเนินการร่วมกันและของแต่ละบุคคลที่จำเป็นในการปรับปรุงการป้องกัน การวินิจฉัย และการจัดการกับภาวะดังกล่าว
ธีมของปีนี้คือ “Breaking Barriers, Bridging Gaps,” “การทลายอุปสรรค เชื่อมช่องว่าง” ซึ่งตอกย้ำความมุ่งมั่นของเราในการลดความเสี่ยงของโรคเบาหวาน และให้แน่ใจว่าผู้ป่วยโรคเบาหวานทุกคนสามารถเข้าถึงการรักษาและการดูแลที่เท่าเทียม ครอบคลุม ราคาไม่แพง และมีคุณภาพ มาร่วมกับเราในการสร้างความตระหนักรู้ เผยแพร่ความรู้ และสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืนให้กับผู้ที่ได้รับผลกระทบจากโรคเบาหวานทุกคน
เป้าหมายการครอบคลุมโรคเบาหวานทั่วโลก
ในปี 2022 ประเทศสมาชิกของ WHO ได้ให้การรับรองเป้าหมายด้านโรคเบาหวานระดับโลก 5 ประการที่จะบรรลุได้ภายในปี 2030:
- 80% ของผู้ป่วยโรคเบาหวาน ได้รับการวินิจฉัย
- 80% ผู้ป่วยโรคเบาหวาน สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ดี
- 80% ผู้ป่วยโรคเบาหวาน สามารถควบคุมความดันโลหิตได้ดี
- 60% ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไปได้รับ Statin
- 100% ผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 1 สามารถเข้าถึงการตรวจวัดระดับอินซูลินและน้ำตาลในเลือดด้วยตนเองได้ในราคาประหยัด
*(STA-tin) ยากลุ่มหนึ่งที่ลดปริมาณคอเลสเตอรอลและไขมันบางชนิดในเลือด สแตตินจะยับยั้งเอนไซม์สำคัญที่ช่วยสร้างคอเลสเตอรอล
ที่มา : www.WHO.int
