ช่วงนี้ข่าวการทำร้ายแฟน หรือคนรัก แม้กระทั่งคนแก่ที่เป็นผู้หญิงถูกกระทำโดนผู้ชายที่เป็นคนรัก คนในครอบครัวมีถึ่หรือบ่อยมากแทบจะทุกวันในสังคมไทย บางเรื่องเป็นการทำร้ายแบบอุกอาจ ขาดสติ คนรอบข้างในเหตุการณ์ไม่สามารถช่วยเหลือเหยื่อที่เป็นผู้หญิงไว้ได้เลย ถูกกระทำต่อหน้าและในที่สาธารณะก็เกิดขึ้นเมื่อไม่นานนี้ ตอนนี้ผู้หญิงหลายๆคนอาจจะเริ่มไม่แน่ใจกับคนข้างกายที่เป็นคนรักของตัวเอง หรือถ้าไปมีเรื่องข้างนอกผู้หญิงก็ต้องระมัดระวังตัวให้มากขึ้น การรู้ถึงที่มาของการใช้ความรุนแรงก็จะมีประโยชน์ช่วยปรับความคิดบางอย่าง หรือผู้หญิงเองสามารถรู้ทันและหลีกเลี่ยงความรุนแรงที่อาจจะเกิดขึ้นได้
ก่อนอื่นเราสงสัยไหมว่า “ทำไมผู้ชายถึงทำร้ายผู้หญิง?”
ผู้ชายอาจเสนอข้อแก้ตัวมากมายในการทำร้ายผู้หญิง—ว่าเขาเมา เขาสูญเสียการควบคุม หรือว่าเธอ ‘สมควรได้รับมัน’ แต่ผู้ชายเลือกที่จะใช้ความรุนแรงเพราะเป็นวิธีที่เขาจะได้รับสิ่งที่เขาต้องการหรือสิ่งที่เขารู้สึกว่าเป็นของเขาโดยชอบธรรมในฐานะลูกผู้ชาย
เมื่อผู้ชายไม่รู้สึกว่าเขามีอำนาจเหนือชีวิตของเขาเอง เขาอาจใช้ความรุนแรงเพื่อพยายามควบคุมชีวิตของอีกคนหนึ่ง เป็นเรื่องปกติที่บางคนต้องการควบคุมชีวิตของตนเองตามปกติ แต่เป็นการผิดที่จะพยายามควบคุมชีวิตของผู้อื่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้ความรุนแรง นี่คือสาเหตุบางประการที่ทำให้ผู้ชายทำร้ายผู้หญิง:
1.ความรุนแรงได้ผล
- ความรุนแรงมันทำให้ผู้ชายยุติความขัดแย้งอย่างรวดเร็วโดยไม่ต้องพูดถึงปัญหาที่แท้จริงหรือหาทางออกที่แท้จริง
- ผู้ชายอาจพบว่าการต่อสู้นั้นน่าตื่นเต้นและมีพลังงานมากมายในภายหลัง เขาอาจต้องการมีความรู้สึกเหล่านี้อีกครั้ง
- ถ้าผู้ชายใช้ความรุนแรง เขา ‘ชนะ’ และหลีกทางให้ เหยื่อมีแนวโน้มที่จะยอมให้เขาอีกครั้งในครั้งต่อไปเพื่อหลีกเลี่ยงการถูกทำร้าย สิ่งนี้ทำให้ผู้ชายมีอำนาจมากยิ่งขึ้น
2.ผู้ชายคนนั้นมีความคิดที่ผิดเกี่ยวกับความหมายของการเป็นผู้ชาย
- ถ้าผู้ชายเชื่อว่าเป็นผู้ชาย เขาต้องควบคุมสิ่งที่ผู้หญิงทำ เขาอาจจะรู้สึกว่าไม่เป็นไรที่จะทำร้ายเธอ
- ผู้ชายบางคนคิดว่าตนมี ‘สิทธิ์’ ในบางสิ่ง ไม่ว่าจะเป็นภรรยาที่ ‘ดี’ ต่อลูกชาย ต่อการตัดสินใจทุกอย่างในครอบครัว เพียงเพราะพวกเขาเป็นผู้ชาย
3.ผู้ชายรู้สึกว่าผู้หญิงเป็นของเขาหรือว่าเขาต้องการเธอ
- หากผู้หญิงเป็นคน ‘เข้มแข็ง’ ผู้ชายก็อาจรู้สึกกลัวว่าเขาจะสูญเสียเธอไป หรือเธอไม่ต้องการเขา เขาจะดำเนินการเพื่อให้เธอพึ่งพาเขามากขึ้น
4.เขาไม่มีตัวอย่างที่ดีในอดีต
- ถ้าผู้ชายคนหนึ่งเห็นพ่อหรือคนอื่นๆ ในชีวิตของเขามีปฏิกิริยารุนแรงเมื่อชีวิตยากลำบากและเครียด เขาอาจไม่เคยเรียนรู้วิธีปฏิบัติตัวแบบอื่นมีแต่ความทรงจำหรือตัวแบบที่ไม่ดี
ประเภทของความรุนแรง
- การล่วงละเมิดทางอารมณ์:ผู้ชายดูถูกผู้หญิง ทำให้เธอผิดหวัง หรือทำให้เธอคิดว่าเธอกำลังจะเป็นบ้า
- ควบคุมเงิน:ผู้ชายพยายามกีดกันผู้หญิงไม่ให้มีงานทำหรือหาเงินเอง เขาทำให้เธอขอเงินจากเขาที่เธอต้องการ หรือเขาอาจบังคับให้เธอทำงานแล้วเอาเงินที่เธอหามาได้
- การล่วงละเมิดทางเพศ:ผู้ชายทำให้ผู้หญิงกระทำการทางเพศโดยไม่เต็มใจ หรือทำร้ายร่างกายส่วนต่าง ๆ ของร่างกายของเธอ เขาปฏิบัติกับเธอเหมือนวัตถุ
- โทษเธอ:ผู้ชายบอกว่าการล่วงละเมิดไม่ได้เกิดขึ้นจริง ไม่ร้ายแรง หรือเป็นความผิดของผู้หญิงเอง
- การใช้เด็ก:ผู้ชายใช้เด็กเพื่อทำให้ผู้หญิงรู้สึกผิดหรือทำร้ายเธอ
- เพราะเขาเป็น ‘ผู้ชาย’:ผู้ชายใช้ความจริงที่ว่าเขาเป็นผู้ชายเป็นข้ออ้างในการปฏิบัติต่อผู้หญิงเหมือนคนรับใช้ เขาตัดสินใจทุกอย่างและบอกเธอว่าในฐานะผู้หญิง เธอไม่มีสิทธิ์คัดค้าน
- ขู่:ผู้ชายใช้หน้าตา การกระทำ น้ำเสียง หรือขู่ที่ทำให้ผู้หญิงรู้สึกกลัวว่าเขาจะทำร้ายเธอ
- ความโดดเดี่ยว:ผู้ชายควบคุมทุกอย่างที่ผู้หญิงทำ — ใครที่เธอเห็นและพูดคุยด้วย และที่ที่เธอไป
สัญญาณเตือนความรุนแรง
ผู้ชายบางคนมีแนวโน้มที่จะมีความรุนแรงมากกว่าคนอื่นๆ มีสัญญาณบางอย่างที่อาจหมายความว่าผู้ชายจะกลายเป็นคนรุนแรง หากคุณเห็นสัญญาณเหล่านี้และมีวิธีออกจากความสัมพันธ์
ถามตัวเองด้วยคำถามเหล่านี้:
- เขาแสดงอาการอิจฉาเมื่อคุณเห็นคนอื่นหรือกล่าวหาว่าคุณโกหกเขาหรือไม่? หากคุณพบว่าคุณเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อไม่ให้เขาแสดงความหึงหวง แสดงว่าเขากำลังควบคุมคุณ
- เขาพยายามกีดกันไม่ให้คุณเจอเพื่อนและครอบครัว หรือทำสิ่งต่างๆ ด้วยตัวเองหรือไม่? ไม่สำคัญว่าเขาจะใช้เหตุผลอะไร เขาพยายามกีดกันคุณจากการสนับสนุนของพวกเขา มันจะง่ายกว่าสำหรับเขาที่จะล่วงละเมิดคุณหากคุณไม่มีที่อื่นให้ไป
- เขาดูถูกคุณหรือเยาะเย้ยคุณต่อหน้าคนอื่นหรือไม่? คุณอาจเริ่มเชื่อในสิ่งที่เขาพูด สิ่งนี้สามารถทำให้คุณรู้สึกว่าคุณสมควรได้รับการปฏิบัติอย่างเลวร้าย
- เขาจะทำอย่างไรเมื่อเขาโกรธ? เขาทำลายหรือโยนสิ่งของหรือไม่? เขาเคยทำร้ายร่างกายคุณหรือขู่ว่าจะทำร้ายคุณหรือไม่? เขาเคยตบตีผู้หญิงคนอื่นบ้างไหม? ทั้งหมดนี้แสดงให้เห็นว่าเขามีปัญหาในการควบคุมวิธีที่เขากระทำ
- เขารู้สึกดูถูกจากผู้มีอำนาจ เช่น ครู เจ้านาย หรือพ่อของเขาหรือไม่? เขาอาจรู้สึกว่าเขาไม่มีอำนาจ สิ่งนี้สามารถทำให้เขาพยายามที่จะได้รับอำนาจเหนือคนอื่นในด้านอื่น ๆ ของชีวิตโดยใช้ความรุนแรง
- เขาอ้างว่าแอลกอฮอล์ ยาเสพติด หรือความเครียดเป็นสาเหตุที่ทำให้เขาทำแบบนั้นหรือไม่? ถ้าเขาโทษอย่างอื่น เขาอาจจะพูดว่าทุกอย่างจะดีขึ้นถ้าเขาได้งานใหม่ ย้ายไปเมืองใหม่ หรือหยุดใช้ยาหรือแอลกอฮอล์
- เขาตำหนิคุณหรือคนอื่นสำหรับการกระทำของเขาหรือปฏิเสธว่าเขาไม่ได้ทำอะไรผิดหรือไม่? เขามักจะไม่อยากเปลี่ยนแปลงตัวเองหากเขาคิดว่าวิธีที่เขาทำนั้นเป็นความผิดของคุณ
วงจรแห่งความรุนแรง
การโจมตีที่รุนแรงครั้งแรกมักดูเหมือนเป็นเหตุการณ์โดดเดี่ยว แต่ในหลายกรณี หลังจากความรุนแรงเกิดขึ้นครั้งแรก วงจรแห่งความรุนแรงก็เกิดขึ้น
- ความรุนแรง:ตี ตบ เตะ สำลัก การใช้สิ่งของหรืออาวุธ การล่วงละเมิดทางเพศ การคุกคามทางวาจาและการล่วงละเมิด
- ช่วงเวลาสงบ:ผู้ชายอาจปฏิเสธความรุนแรง พูดขอโทษ หรือสัญญาว่าจะไม่เกิดขึ้นอีก
- สร้างความตึงเครียด:ความโกรธ การโต้เถียง การตำหนิ การใช้วาจาในทางที่ผิด
ผลร้ายของความรุนแรง
ผู้หญิง
ในผู้หญิง ความรุนแรงของผู้ชายสามารถทำให้เกิด:
- ขาดแรงจูงใจหรือขาดความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง
- ปัญหา สุขภาพจิตเช่นความวิตกกังวลและปัญหาการกินและการนอนหลับ เพื่อรับมือกับความรุนแรง ผู้หญิงอาจเริ่มมีพฤติกรรมที่เป็นอันตรายหรือประมาทเลินเล่อ เช่น การใช้ยาเสพติดหรือแอลกอฮอล์ หรือการมีคู่นอนหลายคน
- ความเจ็บปวดและอาการบาดเจ็บสาหัส: กระดูกหัก แผลไหม้ ตาดำ บาดแผล รอยฟกช้ำ รวมถึงอาการปวดหัว ปวดท้อง และปวดกล้ามเนื้อซึ่งอาจเกิดขึ้นต่อเนื่องเป็นเวลาหลายปีหลังจากการล่วงละเมิดเกิดขึ้น
- ปัญหาสุขภาพทางเพศ ผู้หญิงหลายคนแท้งลูกจากการถูกทุบตีระหว่างตั้งครรภ์ พวกเขายังอาจประสบกับการตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์การติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ (STIs)หรือติดเชื้อเอชไอวีอันเป็นผลมาจากการล่วงละเมิดทางเพศ การล่วงละเมิดทางเพศมักนำไปสู่ความกลัวการมีเพศสัมพันธ์ ความเจ็บปวดระหว่างมีเพศสัมพันธ์ และการขาดความปรารถนา
- เสียชีวิต
เด็ก
ในเด็ก การเห็นแม่ถูกทำร้ายมักทำให้เกิด:
- พฤติกรรมโกรธหรือก้าวร้าว – การลอกเลียนแบบความรุนแรง หรือพวกเขาอาจเงียบมากและถอนตัวเพื่อหลบหนีการแจ้งเตือน
- ฝันร้ายและความกลัวอื่นๆ เด็กในครอบครัวที่ทารุณมักกินอาหารได้ ไม่ดี เติบโตและเรียนรู้ช้ากว่าเด็กคนอื่นๆ และมีอาการเจ็บป่วยหลายอย่าง เช่น ปวดท้อง ปวดหัว และหอบหืด
- บาดเจ็บและเสียชีวิตหากเปิดใช้ความรุนแรง
ชุมชน
ในชุมชน ความรุนแรงสามารถทำให้เกิด:
- วงจรแห่งความรุนแรงให้คงอยู่ต่อไปในรุ่นลูกรุ่นหลาน
- ความเชื่อผิดๆ ที่ว่าผู้ชายดีกว่าผู้หญิง
- คุณภาพชีวิตของทุกคนต้องทนทุกข์ทรมานเพราะผู้หญิงมีส่วนร่วมในชุมชนน้อยลงเมื่อพวกเธอถูกปิดปากหรือถูกสังหารจากความรุนแรง
ทำไมผู้หญิงถึงอยู่กับผู้ชายที่ทำร้ายพวกเขา
“เธออยู่ทำไม” เป็นคำถามแรกที่คนส่วนใหญ่ถามเมื่อได้ยินเกี่ยวกับผู้หญิงที่ถูกล่วงละเมิด มีเหตุผลหลายประการที่ผู้หญิงอาจเลือกที่จะอยู่ในความสัมพันธ์ที่ไม่เหมาะสม พวกเขารวมถึง:
- ความกลัวและการคุกคาม ผู้ชายคนนั้นอาจจะบอกเธอว่า “ฉันจะฆ่าคุณ ฆ่าลูก ฆ่าแม่ของคุณ… ถ้าคุณพยายามจะออกไป” เธออาจรู้สึกว่าเธอกำลังทำทุกอย่างที่ทำได้เพื่อปกป้องตัวเองและผู้อื่นด้วยการอยู่ต่อ
- ไม่มีเงินและไม่มีที่ไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากเขาควบคุมเงินทั้งหมดและไม่อนุญาตให้เธอไปพบครอบครัวและเพื่อนของเธอ
- ไม่มีการป้องกัน อาจไม่มีอะไรหยุดเขาจากการตามล่าเธอและฆ่าเธอ
- ความอัปยศ. เธออาจรู้สึกว่าความรุนแรงนั้นเป็นความผิดของเธอหรือว่าเธอสมควรได้รับมัน
- ความเชื่อทางศาสนาหรือวัฒนธรรม เธออาจรู้สึกว่าเป็นหน้าที่ของเธอที่จะต้องรักษาการแต่งงานไว้ด้วยกัน ไม่ว่าเธอจะต้องเสียค่าใช้จ่ายอะไรก็ตาม
- หวังว่าการเปลี่ยนแปลง เธออาจรู้สึกว่าเธอรักผู้ชายคนนี้และต้องการให้ความสัมพันธ์ดำเนินต่อไป เธออาจคิดว่ามีวิธีที่จะทำให้ความรุนแรงหยุดลง
- ความผิดที่ทิ้งลูกไว้กับพ่อ
แต่บางทีคำถามที่ดีกว่าที่จะถามคือ “ทำไมเขา ไม่ ไป” ถ้าเราถามว่าทำไมเธอไม่ไป มันบอกว่า เราคิดว่าเป็นปัญหาส่วนตัวของเธอ ที่ต้องแก้ เป็นเรื่องผิดที่จะคิดว่าความรุนแรงเป็นปัญหาของเธอเท่านั้น
- ชุมชนทั้งหมดจำเป็นต้องรับผิดชอบต่อสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีของทุกคนในชุมชนนั้น
- ผู้ชายกำลังก่ออาชญากรรมโดยละเมิดสิทธิของผู้หญิงที่จะมีชีวิตอยู่โดยปราศจากการทำร้ายร่างกายหรือโดยการฆ่าเธอ การกระทำของเขาควรถูกท้าทายและหยุด
สิ่งที่ต้องทำ
ปลอดภัยก่อนที่จะเกิดเหตุรุนแรงขึ้นอีก
- บอกคนใกล้ตัวเกี่ยวกับความรุนแรง ขอให้บุคคลนั้นมาหรือขอความช่วยเหลือหากบุคคลนั้นได้ยินว่าคุณกำลังมีปัญหา บางทีเพื่อนบ้าน ญาติผู้ชาย หรือผู้หญิงหรือผู้ชายกลุ่มหนึ่งอาจเข้ามาก่อนที่คุณจะได้รับบาดเจ็บสาหัส
- นึกถึงคำหรือสัญญาณพิเศษที่จะบอกลูก ๆ ของคุณหรือคนอื่น ๆ ในครอบครัวให้ขอความช่วยเหลือ
- สอนลูก ๆ ของคุณถึงวิธีการไปยังที่ปลอดภัย
ความปลอดภัยขณะเกิดเหตุรุนแรง
- หากคุณบอกได้ว่าเขากำลังจะกลายเป็นคนใช้ความรุนแรง พยายามให้มันเกิดขึ้นในที่ที่ไม่มีอาวุธหรือสิ่งของที่เขาสามารถใช้ทำร้ายคุณได้ และที่ที่คุณสามารถหนีไปได้
- ใช้วิจารณญาณที่ดีที่สุดของคุณ ทำทุกวิถีทางเพื่อให้เขาสงบลงเพื่อให้คุณและลูกปลอดภัย
- หากคุณจำเป็นต้องหนีจากเขา ลองคิดดูว่าคุณจะหนีได้อย่างไร ไปที่ไหนปลอดภัยที่สุด?
ความปลอดภัยเมื่อผู้หญิงพร้อมที่จะจากไป
- ประหยัดเงินทุกวิถีทางที่คุณทำได้ นำเงินไปเก็บไว้ในที่ปลอดภัย (ห่างจากบ้าน) หรือเปิดบัญชีธนาคารในชื่อของคุณเองเพื่อให้คุณมีอิสระมากขึ้น
- หากคุณทำได้อย่างปลอดภัย ให้นึกถึงสิ่งอื่นๆ ที่คุณสามารถทำได้เพื่อพึ่งพาเขาน้อยลง เช่น หาเพื่อน เข้าร่วมกลุ่ม หรือใช้เวลากับครอบครัวมากขึ้น
- ดูว่ามี ‘เซฟเฮาส์’ หรือบริการอื่นๆ สำหรับผู้หญิงที่ถูกล่วงละเมิดหรือไม่ สถานที่เหล่านี้เป็นสถานที่พิเศษในบางเมืองที่ผู้หญิงที่ถูกทารุณกรรมและลูกๆ ของพวกเขาสามารถอยู่ได้ชั่วขณะหนึ่ง ลองหาดูก่อนออกเดินทางว่ามีที่ที่คุณสามารถไปได้หรือไม่
- ถามเพื่อนหรือญาติที่คุณไว้ใจว่าพวกเขาจะให้คุณอยู่กับพวกเขาหรือให้คุณยืมเงินหรือไม่ ต้องแน่ใจว่าพวกเขาจะไม่บอกคู่ของคุณว่าคุณถาม
- รับสำเนาเอกสารสำคัญ เช่น บัตรประจำตัวหรือบันทึกการฉีดวัคซีน ของบุตรหลาน เก็บสำเนาไว้ที่บ้านและมอบสำเนาให้กับคนที่คุณไว้วางใจ
- ฝากเงิน สำเนาเอกสาร และเสื้อผ้าสำรองไว้กับใครสักคนที่คุณไว้ใจเพื่อที่คุณจะได้ออกไปอย่างรวดเร็ว
- หากคุณสามารถทำได้อย่างปลอดภัย ให้ฝึกแผนการหลบหนีกับลูกๆ เพื่อดูว่าจะได้ผลหรือไม่ ให้แน่ใจว่าเด็กจะไม่บอกใคร
Image by tirachard on Freepik