หมอลำ (หมอลำ) เป็นดนตรีลาวและอีสานแบบดั้งเดิม มักเกี่ยวข้องกับการเล่านิทานและการแสดง มีทำนองและจังหวะที่เป็นเอกลักษณ์ มักมีเครื่องดนตรีประกอบ เช่น แคน (ออร์แกนปาก) กลอง และเครื่องสายอื่นๆ
คุณสมบัติหลักของหมอลำ:
การเล่าเรื่อง: การแสดงหมอลำมักเกี่ยวข้องกับการเล่านิทานที่อาจเป็นนิทานพื้นบ้านไปจนถึงปัญหาสังคมร่วมสมัย โดยใช้เรื่องตลกหรือภาษาเชิงกวี
การแสดงด้นสด: ลักษณะสำคัญของหมอลำคือการแสดงด้นสด ช่วยให้ผู้แสดงสามารถแสดงความคิดสร้างสรรค์ของตนเองในการสอดแทรกเนื้อเพลงได้ทันที
ความสำคัญทางวัฒนธรรม: เป็นส่วนสำคัญของการเฉลิมฉลองในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย (อีสาน) และลาว รวมถึงงานแต่งงานและเทศกาลต่างๆ
สไตล์ที่โดดเด่น: สไตล์จะแตกต่างกันไปในแต่ละภูมิภาค แต่โดยทั่วไปจะรวมถึงเทคนิคการร้องที่เป็นเอกลักษณ์ซึ่งสามารถแสดงออกและแสดงอารมณ์ได้ค่อนข้างดี
อิทธิพลสมัยใหม่: ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา หมอลำได้รับอิทธิพลสมัยใหม่โดยผสมผสานกับแนวเพลงป๊อปในขณะที่ยังคงรากเหง้าดั้งเดิมไว้
หากคุณสนใจที่จะสัมผัสประสบการณ์การแสดงสดของหมอลำหรือต้องการเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับเรื่องนี้ในช่วงสุดสัปดาห์ของคุณใกล้บริเวณแม่น้ำเจ้าพระยาหรือที่อื่นใดในประเทศไทย คุณอาจพบการแสดงในท้องถิ่นในงานเทศกาลวัฒนธรรมหรือกิจกรรมที่มีศิลปะไทยแบบดั้งเดิม
หมอลำประเภทต่างๆ:
ลำเต้ย
ลำเต้ยเกิดจากเสียงแคนและ เสียงลำ กระแสเสียงที่ไพเราะนั้น เสียงแคนและเสียงลำจะต้องประสานกันอย่างกลมกลืน ที่เรียกว่า กล่อมกัน
ลำพื้น
เป็นหมอลำที่เก่าแก่ที่สุดในประเภทหมอลำที่ใช้เพื่อความบันเทิง ลำพื้นบางทีเรียกว่า “ลำเรื่อง” คำว่า “พื้น” หรือ “เรื่อง” หมายความว่า “นิทาน” หรือ “เรื่องราว” ดังนั้น “ลำพื้น” จึงหมายถึง “ลำที่เป็นเรื่องราว หรือเป็นเรื่องเล่า
ลำกลอน
เป็นหมอลำที่มีความเก่าแก่มาก และเป็นที่นิยมในอดีต ซึ่งจะมีเอกลักษณ์ เฉพาะตัวโดยจะมีการลำเกี่ยวกับเรื่องต่าง ๆ เช่น ชิงชู้ ชิงทรัพย์ เกี้ยวสาว บาปบุญคุณโทษ วันสำคัญทางพระพุทธศาสนาประเพณีของทางภาคอีสาน วรรณคดี ตำนานต่าง ๆ เป็นต้น
ลำเรื่องต่อกลอน
เป็นหมอลำอีกประเภทหนึ่งที่ได้รับความนิยมจากคนอีสาน เป็นหมอล ที่ได้รับอิทธิพลการแสดงมาจากลิเก จึงมีการเปลี่ยนแปลงองค์ประกอบการแสดงในลักษณะที่เป็น การประยุกต์หลายอย่าง เช่น การแต่งกาย จะเลียนแบบการแต่งกายของลิเก
ลำเพลิน
เป็นการลำแบบจังหวะค่อนข้างเร็ว เพื่อให้เกิดความสนุกเพลิดเพลิน ตามชื่อ ลำเพลิน คาดว่ากำเนิดมาจากพื้นที่ทาง กาฬสินธุ์ โดยลำเพลิน จะมีลำแยกย่อยออกมา เรียกว่า “ลำแพน”
ลำซิ่ง
การแสดงลำกลอน นักแสดงบนเวทีน้อย ก็จะมีแค่นักร้องฝ่ายชายหรือฝ่ายหญิง หรืออาจจะเดี่ยวก็มี แต่ดนตรีจะมีมากขึ้นกว่าลำกลอน การแซว การสอยก็จะออกจะเป็นภาษาแบบสองแง่สองง่ามหน่อย แต่คนดูก็คงไม่ถือเพราะนั่นคือการแสดงแบบสนุกสนาน
ภาคอีสานเป็นภูมิภาคที่มีจำนวนประชากรมากที่สุดในประเทศ กว่า 21.7 ล้านคน ซึ่งคิดเป็น 32.9% ของประเทศ ซึ่งในปัจจุบันอีสานก็ยังเป็นภูมิภาคที่มีจำนวนทารกเกิดใหม่มากที่สุดในประเทศ ดังนั้นศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นของคนอิสานจึงเป็นที่นิยม และปัจจุบันยังมีการแสดงและวงดนตรีที่สร้างความบันเทิงและ สร้างรายได้หมอลำให้อย่างมากมาย ค่าจ้างอันดับต้นๆ มีราคา ตั้งแต่ 270,000 บาท จนถึง 350,000 บาท หลังโควิด-19 การจ้างงานได้กลับมา และในคณะดังๆ ยาวไปถึง ปลายปี 2568
รายชื่อคณะหมอลำอันดับต้นๆ มีดังนี้
- สาวน้อยเพชรบ้านแพง facebook.com/sppconnect
- รัตนศิลป์อินตาไทยราษฏร์ facebook.com/Rattanasin60
- ระเบียบวาทศิลป์ ระเบียบวาทะศิลป์ แฟนเพจ
- คำผุนร่วมมิตร facebook.com/@kumpoonruammit
- ประถมบันเทิงศิลป์
- ศิลปินภูไท
- เสียงอิสาน
- เสียงวิหค
- หมอลำใจเกินร้อย
- อิสานนครศิลป์
- ขวัญใจแฟน
- ซานเล้าบันเทิงศิลป์